Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Tính Thuế Hộ Kinh Doanh Cập Nhật Mới Nhất

Việc hiểu rõ Cách Tính Thuế Hộ Kinh Doanh là yếu tố quan trọng giúp chủ hộ kinh doanh cá thể hoạt động đúng pháp luật, tránh các rủi ro về thuế và chủ động trong quản lý tài chính. Các quy định về thuế đối với hộ kinh doanh có những cập nhật mới, đặc biệt là liên quan đến chế độ thuế khoán và thuế môn bài. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết, dễ hiểu về các loại thuế hộ kinh doanh cần nộp và cách tính thuế theo các quy định hiện hành cũng như những thay đổi sắp tới.

Các Loại Thuế Hộ Kinh Doanh Cá Thể Phải Nộp

Theo quy định hiện hành về quản lý thuế, hộ kinh doanh cá thể (hay còn gọi là hộ kinh doanh gia đình) có nghĩa vụ kê khai và nộp một số loại thuế và lệ phí nhất định. Ba loại thuế, phí chính mà hầu hết hộ kinh doanh cần quan tâm là:

1. Lệ phí môn bài (hay còn gọi là thuế môn bài): Khoản phí cố định nộp hàng năm dựa trên doanh thu của năm trước đó hoặc vốn đầu tư.
2. Thuế Giá trị gia tăng (GTGT): Áp dụng trên doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ.
3. Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN): Áp dụng trên thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh của chủ hộ.

Ngoài ra, tùy thuộc vào ngành nghề và mặt hàng kinh doanh, hộ kinh doanh có thể phải nộp thêm các loại thuế khác như thuế bảo vệ môi trường (đối với xăng dầu, than đá, túi ni lông…), thuế tài nguyên (đối với khai thác khoáng sản)…

Tuy nhiên, cần đặc biệt lưu ý những thay đổi quan trọng sắp có hiệu lực liên quan đến thuế môn bài và thuế khoán, sẽ được làm rõ ở phần tiếp theo.

Cập Nhật Quan Trọng Về Chế Độ Thuế Khoán và Thuế Môn Bài

Các quy định về thuế đối với hộ kinh doanh đang có những bước chuyển dịch đáng kể, đặc biệt là từ ngày 01/06/2025 và 01/01/2026.

Bãi Bỏ Thuế Khoán Đối Với Một Số Trường Hợp Từ 01/06/2025

Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP, kể từ ngày 01/06/2025, hình thức nộp thuế khoán chính thức bị bãi bỏ đối với các hộ kinh doanh cá thể có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên trong năm dương lịch. Điều này có nghĩa là:

• Những hộ kinh doanh đạt ngưỡng doanh thu 1 tỷ đồng/năm sẽ không còn được áp dụng phương pháp thuế khoán nữa.
• Họ sẽ phải chuyển sang phương pháp kê khai thuế, tức là tự tính toán và kê khai số thuế GTGT và TNCN dựa trên doanh thu thực tế phát sinh trong kỳ.
• Đồng thời, các hộ kinh doanh này cũng phải bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử được khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế.

Như vậy, từ 01/06/2025 đến 31/12/2025:

• Hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên: Bắt buộc kê khai thuế.
• Hộ kinh doanh có doanh thu dưới 1 tỷ đồng: Có thể lựa chọn phương pháp khoán hoặc phương pháp kê khai.

Xóa Bỏ Hoàn Toàn Chế Độ Thuế Khoán và Thuế Môn Bài Từ 01/01/2026

Bước ngoặt lớn hơn sẽ diễn ra từ ngày 01/01/2026, khi Nghị quyết 198/2025/QH15 chính thức có hiệu lực. Theo đó, chế độ thuế khoán và lệ phí môn bài sẽ bị xóa bỏ hoàn toàn đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh.

Điều này mang lại những thay đổi cốt lõi:

• Đối với hộ kinh doanh: Dù doanh thu cao hay thấp, tất cả hộ kinh doanh cá thể sẽ chỉ áp dụng duy nhất phương pháp kê khai để tính và nộp thuế GTGT, TNCN.
• Đối với cá nhân kinh doanh (không phải hộ kinh doanh): Có thể lựa chọn phương pháp kê khai hoặc khai thuế theo từng lần phát sinh doanh thu, tùy theo mức doanh thu cụ thể.
• Lệ phí môn bài: Hộ kinh doanh sẽ không còn phải nộp lệ phí môn bài hàng năm từ 01/01/2026.

Những thay đổi này nhằm mục đích tăng cường công bằng thuế, khuyến khích minh bạch hóa doanh thu và hiện đại hóa công tác quản lý thuế.

Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Tính Thuế Hộ Kinh Doanh (Áp Dụng Trước 01/01/2026)

Để giúp bạn hình dung rõ hơn, chúng ta sẽ đi sâu vào cách tính thuế hộ kinh doanh theo các quy định hiện hành, có hiệu lực cho đến hết ngày 31/12/2025.

1. Cách Tính Lệ Phí Môn Bài cho Hộ Kinh Doanh Cá Thể

Lệ phí môn bài là khoản phí cố định dựa trên doanh thu bình quân hàng năm của hộ kinh doanh, được quy định tại Nghị định 139/2016/NĐ-CP và Nghị định 22/2020/NĐ-CP. Mức đóng cụ thể như sau:

Trường hợp Doanh Thu	Mức Lệ phí môn bài cả năm
Doanh thu trên 500 triệu đồng/năm	1.000.000 đồng/năm
Doanh thu trên 300 đến 500 triệu đồng/năm	500.000 đồng/năm
Doanh thu trên 100 đến 300 triệu đồng/năm	300.000 đồng/năm
Doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống	Miễn lệ phí môn bài
HKD không thường xuyên, không địa điểm cố định	Miễn lệ phí môn bài
HKD sản xuất muối, nuôi trồng, đánh bắt thủy hải sản, dịch vụ hậu cần nghề cá	Miễn lệ phí môn bài
HKD thành lập sau ngày 25/02/2020	Miễn lệ phí môn bài năm đầu tiên

• Ví dụ: Hộ kinh doanh B thành lập tháng 7/2024. Do thành lập sau ngày 25/02/2020, hộ kinh doanh B được miễn lệ phí môn bài năm 2024. Năm 2025, nếu doanh thu của hộ kinh doanh B năm 2024 là 400 triệu đồng, hộ kinh doanh B sẽ phải nộp 500.000 đồng lệ phí môn bài cho năm 2025.
• Thời điểm xác định doanh thu: Đối với hộ kinh doanh đã hoạt động, doanh thu tính lệ phí môn bài là doanh thu của năm liền trước đó. Đối với hộ kinh doanh mới thành lập sau ngày 25/02/2020, họ được miễn lệ phí môn bài năm đầu tiên, và mức phí các năm sau dựa trên doanh thu của năm trước đó. Thông tin về việc nộp thuế môn bài hộ kinh doanh thường được cơ quan thuế thông báo.

Lưu ý quan trọng: Như đã nêu trên, từ ngày 01/01/2026, hộ kinh doanh cá thể sẽ không còn phải nộp lệ phí môn bài nữa theo Nghị quyết 198/2025/QH15.

2. Cách Tính Thuế GTGT và Thuế TNCN cho Hộ Kinh Doanh

Thuế GTGT và thuế TNCN là hai loại thuế chính dựa trên doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh của hộ.

Quy định miễn thuế GTGT và TNCN

• Trước ngày 01/01/2026: Hộ kinh doanh có doanh thu tính thuế từ 100 triệu đồng/năm trở xuống được miễn thuế GTGT và thuế TNCN.
• Từ ngày 01/01/2026: Ngưỡng doanh thu được miễn thuế GTGT và TNCN tăng lên 200 triệu đồng/năm. Hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm sẽ được miễn hai loại thuế này.

Công thức tính Thuế GTGT và Thuế TNCN

Công thức chung để tính hai loại thuế này, áp dụng cho cả phương pháp khoán (trước 01/01/2026 cho HKD dưới 1 tỷ doanh thu) và phương pháp kê khai, là:

• Số thuế GTGT phải nộp = Doanh thu tính thuế GTGT x Tỷ lệ thuế GTGT
• Số thuế TNCN phải nộp = Doanh thu tính thuế TNCN x Tỷ lệ thuế TNCN

.jpg)

Lưu ý về “Doanh thu tính thuế” và “Tỷ lệ thuế”:

• Doanh thu tính thuế:

  • Theo phương pháp khoán (trước 01/01/2026 cho HKD dưới 1 tỷ doanh thu): Là doanh thu do cơ quan thuế ấn định dựa trên khảo sát thực tế. Trường hợp hộ kinh doanh khoán có sử dụng thêm hóa đơn của cơ quan thuế theo từng lần phát sinh, doanh thu tính thuế sẽ bằng tổng doanh thu khoán cộng với doanh thu trên hóa đơn lẻ đó. Nếu không sử dụng hóa đơn lẻ, doanh thu tính thuế bằng doanh thu khoán.
  • Theo phương pháp kê khai: Là tổng doanh thu thực tế phát sinh trong kỳ từ tất cả hoạt động sản xuất, kinh doanh (bán hàng, gia công, hoa hồng, dịch vụ…).
  • Cơ quan thuế có quyền điều chỉnh hoặc ấn định lại doanh thu khoán nếu thấy không còn phù hợp với thực tế.

• Tỷ lệ % thuế tính trên doanh thu: Tỷ lệ này được quy định khác nhau tùy theo từng ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh (xem bảng chi tiết bên dưới). Trường hợp hộ kinh doanh hoạt động nhiều ngành nghề, tỷ lệ thuế sẽ được áp dụng riêng cho doanh thu của từng ngành nghề đó.

Việc xác định thu nhập tính thuế và thu nhập chịu thuế đúng là rất quan trọng để tính chính xác số thuế TNCN phải nộp.

Thời điểm xác định doanh thu tính thuế:

• Đối với doanh thu khoán: Doanh thu khoán được xác định hàng năm từ ngày 20/11 đến 15/12 của năm trước năm tính thuế. Hộ kinh doanh mới thành lập hoặc thay đổi quy mô/ngành nghề trong năm thì xác định trong vòng 10 ngày kể từ ngày bắt đầu hoạt động/thay đổi.
• Đối với doanh thu theo hóa đơn (áp dụng cho kê khai hoặc hóa đơn lẻ): Doanh thu được xác định tại thời điểm bàn giao hàng hóa, hoàn thành dịch vụ, hoặc nghiệm thu công trình.

Bảng Tra Cứu Tỷ Lệ Thuế GTGT và TNCN Theo Ngành Nghề

Dưới đây là bảng tổng hợp tỷ lệ thuế GTGT và TNCN tính trên doanh thu áp dụng cho hộ kinh doanh cá thể theo Thông tư 40/2021/TT-BTC:

Ngành nghề kinh doanh	Tỷ lệ Thuế GTGT	Tỷ lệ Thuế TNCN
1. Phân phối, cung cấp hàng hóa
– Bán buôn, bán lẻ hàng hóa (bao gồm thưởng, hoa hồng, chiết khấu)	1%	0,5%
– Bán buôn, bán lẻ hàng hóa thuộc diện không chịu thuế GTGT, chịu thuế GTGT 0%, hoặc không phải khai thuế GTGT	0%	0,5%
2. Dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu
– Dịch vụ lưu trú, bốc xếp, bến bãi, bán vé, trông xe; Bưu chính, may đo, giặt là, cắt tóc, gội đầu; Massage, tắm hơi, bi-a, internet, game, karaoke, vũ trường; Tư vấn (luật, tài chính, kế toán, kiểm toán, thủ tục thuế, hải quan); Quảng cáo, xử lý dữ liệu, cho thuê thiết bị điện tử; Hỗ trợ văn phòng, kinh doanh khác; Sửa chữa máy vi tính, đồ dùng gia đình; Tư vấn, thiết kế, giám sát thi công xây dựng cơ bản; Xây dựng, lắp đặt (không bao thầu NVL)	5%	2%
– Cung cấp dịch vụ thuộc diện không chịu thuế GTGT, chịu thuế GTGT 0%, hoặc không phải khai thuế GTGT (y tế, khám chữa bệnh, hỗ trợ nông nghiệp, xuất khẩu…)	0%	2%
– Cho thuê tài sản (nhà, đất, cửa hàng, kho, xưởng, máy móc…)	5%	5%
– Kinh doanh đại lý bảo hiểm, đại lý xổ số, bán hàng đa cấp; Tiền bồi thường vi phạm hợp đồng, bồi thường khác	0%	5%
3. Vận tải, sản xuất, dịch vụ có gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu
– Gia công, sản xuất, chế biến sản phẩm; Khai thác, chế biến khoáng sản; Vận tải (hàng hóa/hành khách); Dịch vụ kèm theo bán hàng (bảo dưỡng, đào tạo…); Dịch vụ ăn uống; Dịch vụ bảo dưỡng, sửa chữa máy móc, phương tiện; Xây dựng, lắp đặt có bao thầu NVL; Hoạt động kinh doanh khác chịu thuế GTGT 10%	3%	1,5%
– Các hoạt động trên không thuộc diện phải chịu thuế GTGT, chịu thuế GTGT 0%, không phải khai thuế GTGT	0%	1,5%
4. Hoạt động kinh doanh khác
– Sản xuất sản phẩm, dịch vụ thuộc đối tượng phải tính thuế GTGT 5%; Hoạt động kinh doanh khác chưa liệt kê	2%	1%

Sử dụng bảng này giúp bạn xác định tỷ lệ thuế áp dụng cho ngành nghề kinh doanh của mình để tính đúng số thuế GTGT và TNCN phải nộp dựa trên doanh thu.

Cách Tính Thuế Hộ Kinh Doanh Theo Phương Pháp Kê Khai (Từ 01/01/2026)

Từ ngày 01/01/2026, khi thuế khoán bị bãi bỏ, phương pháp kê khai sẽ là cách tính thuế bắt buộc cho tất cả hộ kinh doanh. Lúc này, việc tính thuế sẽ được thực hiện như sau:

1. Xác định tổng doanh thu chịu thuế GTGT và TNCN thực tế phát sinh trong năm (hoặc trong kỳ tính thuế). Doanh thu này bao gồm tất cả các khoản thu từ hoạt động kinh doanh.
2. Đối chiếu doanh thu với ngưỡng miễn thuế mới. Nếu tổng doanh thu cả năm dưới 200 triệu đồng, hộ kinh doanh được miễn thuế GTGT và TNCN.
3. Nếu doanh thu từ 200 triệu đồng trở lên, hộ kinh doanh phải tính thuế GTGT và TNCN theo công thức:
   • Số thuế GTGT phải nộp = Doanh thu chịu thuế GTGT thực tế x Tỷ lệ thuế GTGT (theo bảng ngành nghề)
   • Số thuế TNCN phải nộp = Doanh thu chịu thuế TNCN thực tế x Tỷ lệ thuế TNCN (theo bảng ngành nghề)
4. Kê khai thuế định kỳ (thường là hàng quý) và nộp thuế theo thông báo của cơ quan thuế.

Phương pháp kê khai đòi hỏi hộ kinh doanh phải có sự ghi chép doanh thu đầy đủ và chính xác hơn so với phương pháp khoán trước đây. Việc sử dụng hóa đơn không có mã của cơ quan thuế có thể ảnh hưởng đến tính chính xác của việc kê khai nếu không được quản lý chặt chẽ. Do đó, việc chuyển đổi sang hóa đơn điện tử từ máy tính tiền (đối với doanh thu từ 1 tỷ) và quản lý doanh thu minh bạch là rất cần thiết.

Kết Luận

Hiểu rõ cách tính thuế hộ kinh doanh và nắm bắt kịp thời các thay đổi trong quy định pháp luật là điều kiện tiên quyết để hoạt động kinh doanh suôn sẻ và tuân thủ. Hộ kinh doanh cần lưu ý sự chuyển dịch quan trọng từ chế độ thuế khoán sang kê khai và việc bãi bỏ lệ phí môn bài trong tương lai gần.

Việc chủ động tìm hiểu, cập nhật thông tin và áp dụng đúng các công thức tính thuế, tỷ lệ thuế theo ngành nghề sẽ giúp hộ kinh doanh thực hiện đúng nghĩa vụ thuế, tránh sai sót và tập trung phát triển hoạt động sản xuất, kinh doanh của mình. Nếu có bất kỳ vướng mắc nào liên quan đến thủ tục hay cách tính thuế, đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia hoặc cơ quan thuế để được hỗ trợ kịp thời. Bạn cũng có thể cần tra thông tin người nộp thuế để đảm bảo mọi thông tin kê khai là chính xác.

Tài liệu tham khảo

• Nghị định 139/2016/NĐ-CP quy định về lệ phí môn bài.
• Nghị định 22/2020/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 139/2016/NĐ-CP.
• Thông tư 40/2021/TT-BTC hướng dẫn thuế GTGT, TNCN và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
• Nghị định 70/2025/NĐ-CP bãi bỏ hình thức nộp thuế khoán với HKD doanh thu từ 1 tỷ (có hiệu lực 01/06/2025 – theo thông tin từ bài gốc, cần xác minh lại hiệu lực và số văn bản nếu cần).
• Nghị quyết 198/2025/QH15 xóa bỏ hoàn toàn chế độ thuế khoán và lệ phí môn bài (có hiệu lực 01/01/2026 – theo thông tin từ bài gốc, cần xác minh lại hiệu lực và số văn bản nếu cần).