Contents
Cuối mỗi năm tài chính, công việc Quyết Toán Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp (TNDN) luôn là một trong những ưu tiên hàng đầu của bộ phận kế toán và ban lãnh đạo. Đây không chỉ là nghĩa vụ pháp lý bắt buộc mà còn là dịp để doanh nghiệp rà soát lại tình hình hoạt động, doanh thu, chi phí và xác định chính xác số thuế phải nộp ngân sách nhà nước. Trọng tâm của quá trình này là việc lập và nộp tờ khai quyết toán thuế TNDN theo Mẫu 03/TNDN, áp dụng chủ yếu cho các doanh nghiệp kê khai thuế theo phương pháp doanh thu trừ chi phí. Việc hiểu rõ quy định, mẫu biểu và quy trình sẽ giúp doanh nghiệp hoàn thành trách nhiệm thuế một cách hiệu quả và kịp thời. Nắm vững kiến thức về [kế toán thuế là gì] là nền tảng quan trọng để thực hiện công việc này.
Đối tượng nào cần quyết toán thuế TNDN theo Mẫu 03/TNDN?
Mẫu tờ khai quyết toán thuế TNDN 03/TNDN là biểu mẫu chuẩn được thiết kế để các doanh nghiệp, tổ chức thuộc mọi lĩnh vực và ngành nghề (sản xuất, thương mại, dịch vụ, xây dựng, vận tải, du lịch…) sử dụng khi thực hiện nghĩa vụ quyết toán thuế hàng năm. Biểu mẫu này áp dụng bắt buộc đối với các đơn vị tính thuế TNDN dựa trên phương pháp lấy doanh thu trừ đi chi phí hợp lý theo quy định của pháp luật thuế hiện hành. Do đó, nếu doanh nghiệp của bạn đang hoạt động và áp dụng phương pháp tính thuế này, việc sử dụng đúng Mẫu 03/TNDN khi quyết toán là yêu cầu bắt buộc từ cơ quan thuế.
Mẫu tờ khai quyết toán thuế TNDN 03/TNDN mới nhất
Mẫu tờ khai quyết toán thuế TNDN đang được áp dụng phổ biến hiện nay là Mẫu 03/TNDN, được ban hành kèm theo Thông tư 80/2021/TT-BTC ngày 29/9/2021 của Bộ Tài chính. Việc sử dụng đúng mẫu biểu này là điều kiện tiên quyết để hồ sơ quyết toán thuế được cơ quan thuế chấp nhận và xử lý.
Cấu trúc Mẫu 03/TNDN
Mẫu 03/TNDN được thiết kế gồm các phần chính, yêu cầu doanh nghiệp cung cấp thông tin một cách đầy đủ và chi tiết:
- Phần Thông tin chung: Bao gồm các chỉ tiêu cơ bản về doanh nghiệp, kỳ tính thuế, thông tin đại lý thuế (nếu có).
- Phần Khai chi tiết các chỉ tiêu: Đây là phần quan trọng nhất, nơi doanh nghiệp xác định kết quả hoạt động kinh doanh, thu nhập chịu thuế, thu nhập tính thuế, số thuế TNDN phải nộp, số thuế đã tạm nộp trong kỳ và số thuế còn phải nộp/nộp thừa.
Mẫu tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp 03/TNDN theo Thông tư 80/2021/TT-BTC
Hướng dẫn cách lập Mẫu 03/TNDN cơ bản
Việc lập tờ khai 03/TNDN đòi hỏi sự cẩn trọng và dựa trên số liệu từ hệ thống kế toán của doanh nghiệp. Dưới đây là hướng dẫn khái quát cho từng phần:
-
Phần I: Khai thông tin chung
- Các chỉ tiêu từ [1] đến [10] yêu cầu điền chính xác thông tin của doanh nghiệp như tên, mã số thuế, kỳ tính thuế (ngày/tháng/năm bắt đầu đến kết thúc), lựa chọn là tờ khai Lần đầu hay Bổ sung, và thông tin về ngành nghề có tỷ lệ doanh thu cao nhất.
-
Phần II: Khai chi tiết các chỉ tiêu
- Chỉ tiêu [A1]: Ghi tổng lợi nhuận kế toán trước thuế TNDN của doanh nghiệp trong kỳ, lấy từ Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.
- Các chỉ tiêu từ [B1] đến [B15]: Phần này dùng để xác định Thu nhập chịu thuế theo Luật thuế TNDN. Kế toán sẽ thực hiện các điều chỉnh tăng giảm lợi nhuận kế toán để xác định đúng thu nhập chịu thuế. Việc tính toán chính xác [chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp] là rất quan trọng trong phần này.
-
Các chỉ tiêu kê khai thuế TNDN phải nộp:
- Chỉ tiêu từ [C1] đến [C17]: Xác định số thuế TNDN phải nộp từ hoạt động sản xuất kinh doanh chính sau khi đã xác định thu nhập tính thuế và áp dụng thuế suất.
- Chỉ tiêu từ [D1] đến [D8]: Dành riêng cho việc kê khai thuế TNDN từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản.
- Chỉ tiêu từ [E1] đến [E6]: Tổng hợp số thuế TNDN phải nộp cho kỳ quyết toán (từ hoạt động SXKD và chuyển nhượng BĐS, sau khi trừ ưu đãi nếu có).
- Chỉ tiêu từ [G1] đến [G5]: Kê khai tổng số thuế TNDN doanh nghiệp đã tạm nộp trong các quý của kỳ tính thuế.
Phần II mẫu tờ khai quyết toán thuế TNDN: Xác định thu nhập chịu thuế và tính thuế
- Tính chênh lệch và số thuế còn phải nộp/nộp thừa:
- Chỉ tiêu từ [H1] đến [H3]: Thể hiện số thuế TNDN còn phải nộp thêm hoặc nộp thừa, là chênh lệch giữa số thuế phải nộp quyết toán (E) và số thuế đã tạm nộp (G).
- Chỉ tiêu từ [I1] đến [I2]: Xác định rõ số thuế TNDN còn phải nộp đến thời hạn nộp hồ sơ quyết toán.
Phần II mẫu tờ khai quyết toán thuế TNDN: Xác định số thuế TNDN phải nộp và đã tạm nộp
Thời hạn nộp hồ sơ quyết toán thuế TNDN
Việc tuân thủ thời hạn nộp hồ sơ quyết toán thuế TNDN là yêu cầu pháp lý nghiêm ngặt. Có hai trường hợp chính cần lưu ý về thời hạn:
-
Đối với quyết toán thuế TNDN theo năm: Thời hạn chậm nhất để doanh nghiệp nộp tờ khai và hồ sơ quyết toán thuế là ngày cuối cùng của tháng thứ 3 kể từ ngày kết thúc năm dương lịch hoặc năm tài chính của doanh nghiệp. Ví dụ, nếu năm tài chính kết thúc vào ngày 31/12, hạn nộp là ngày 31/3 năm sau. Đối với các trường hợp đặc biệt như giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động hoặc tổ chức lại doanh nghiệp, thời hạn nộp tờ khai quyết toán là ngày thứ 45 kể từ ngày có quyết định liên quan.
-
Đối với quyết toán thuế TNDN theo quý (áp dụng cho một số trường hợp đặc thù theo quy định): Hạn nộp tờ khai quyết toán quý là ngày 30 của tháng đầu quý tiếp theo. Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn phải thực hiện quyết toán thuế TNDN theo năm với thời hạn như trên.
Một lưu ý quan trọng: Trường hợp doanh nghiệp chuyển đổi loại hình (ví dụ: từ TNHH sang cổ phần) mà đơn vị mới kế thừa toàn bộ nghĩa vụ thuế, thì không bắt buộc phải quyết toán thuế tại thời điểm có quyết định chuyển đổi. Thay vào đó, doanh nghiệp sẽ thực hiện quyết toán chung khi kết thúc năm tài chính. Việc tuân thủ thời hạn nộp hồ sơ là cực kỳ quan trọng để tránh các khoản phạt. Thực tế, có những trường hợp [doanh nghiệp 10 năm chưa quyết toán thuế] đối mặt với nhiều rủi ro pháp lý và tài chính nghiêm trọng.
Hồ sơ cần chuẩn bị khi quyết toán thuế TNDN
Để thực hiện quyết toán thuế TNDN theo phương pháp doanh thu – chi phí, doanh nghiệp cần chuẩn bị bộ hồ sơ đầy đủ bao gồm:
- Tờ khai quyết toán thuế TNDN theo Mẫu 03/TNDN (ban hành kèm theo Thông tư 80/2021/TT-BTC).
- Bộ Báo cáo tài chính năm theo quy định hiện hành (ví dụ: Thông tư 200/2014/TT-BTC), bao gồm:
- Bảng Cân đối Kế toán (Mẫu B01-DN).
- Báo cáo Kết quả Hoạt động Kinh doanh (Mẫu B02-DN).
- Báo cáo Lưu chuyển Tiền tệ (Mẫu B03-DN – lập theo phương pháp trực tiếp hoặc gián tiếp).
- Bản Thuyết minh Báo cáo tài chính (Mẫu B09-DN).
- Giấy ủy quyền thực hiện thủ tục thuế (nếu người nộp không phải là người đại diện theo pháp luật).
- Các phụ lục kèm theo Mẫu 03/TNDN tùy thuộc vào hoạt động và tình hình phát sinh của doanh nghiệp trong kỳ. Một số phụ lục thường gặp bao gồm:
- Phụ lục Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh (Mẫu 03-1A/TNDN, 03-1B/TNDN, 03-1C/TNDN tùy ngành nghề).
- Phụ lục Chuyển lỗ (Mẫu 03-2/TNDN).
- Các Phụ lục liên quan đến Thuế TNDN được ưu đãi (nếu có).
- Phụ lục Thuế TNDN đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản (Mẫu 03-5/TNDN).
- Phụ lục Báo cáo trích lập, sử dụng quỹ khoa học và công nghệ (Mẫu 03-6/TNDN).
- Phụ lục Thông tin về quan hệ liên kết và giao dịch liên kết (Mẫu 01-Nghị định 132/2020/NĐ-CP).
- Các phụ lục phân bổ số thuế TNDN phải nộp cho các địa phương (Mẫu 03-8/TNDN, 03-8A/TNDN, 03-8B/TNDN, 03-8C/TNDN) nếu doanh nghiệp có các hoạt động đặc thù.
- Phụ lục bảng kê chứng từ nộp tiền thuế TNDN tạm nộp của hoạt động chuyển nhượng bất động sản thu tiền theo tiến độ chưa bàn giao trong năm (Mẫu 03-9/TNDN).
- Đối với doanh nghiệp có dự án đầu tư ở nước ngoài có thu nhập, cần bổ sung bản chụp tờ khai thuế thu nhập ở nước ngoài, bản chụp chứng từ nộp thuế ở nước ngoài (có xác nhận của người nộp thuế) hoặc bản xác nhận gốc của cơ quan thuế nước ngoài về số thuế đã nộp.
Hồ sơ quyết toán thuế TNDN
Hồ sơ này sẽ được nộp tới cơ quan thuế quản lý trực tiếp. Ví dụ, một doanh nghiệp tại khu vực phía Nam có thể nộp tại [chi cục thuế quận 7] nếu đóng trên địa bàn đó, hoặc chi cục thuế tại địa phương tương ứng.
Những lưu ý quan trọng khi quyết toán thuế TNDN
Để đảm bảo quá trình quyết toán thuế TNDN diễn ra thuận lợi và chính xác, doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý một số điểm sau:
- Độ chính xác và trung thực: Mọi thông tin kê khai trên tờ khai Mẫu 03/TNDN và các phụ lục kèm theo phải đảm bảo tính đầy đủ, chính xác và phản ánh đúng thực tế hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Sai sót có thể dẫn đến việc phải giải trình hoặc bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế.
- Sử dụng đúng mẫu biểu: Luôn cập nhật và sử dụng đúng Mẫu 03/TNDN theo quy định hiện hành của Bộ Tài chính (hiện tại là theo Thông tư 80/2021/TT-BTC).
- Tuân thủ thời hạn: Nghiêm túc chấp hành thời hạn nộp hồ sơ quyết toán thuế TNDN đã được quy định. Nộp chậm hoặc không nộp hồ sơ sẽ bị xử phạt theo Luật Quản lý thuế.
- Kiểm tra kỹ trước khi nộp: Rà soát lại toàn bộ số liệu trên tờ khai và phụ lục, đối chiếu với báo cáo tài chính và sổ sách kế toán để phát hiện và khắc phục sai sót trước khi nộp chính thức.
- Lưu trữ hồ sơ đầy đủ: Sau khi nộp quyết toán, doanh nghiệp cần lưu trữ toàn bộ hồ sơ (tờ khai, báo cáo tài chính, các phụ lục, chứng từ liên quan…) theo quy định để phục vụ công tác kiểm tra, thanh tra của cơ quan thuế sau này.
Ngoài việc kê khai và nộp quyết toán thuế TNDN đúng hạn, doanh nghiệp cần lưu ý đến nhiều nghĩa vụ thuế khác tùy thuộc vào hoạt động kinh doanh. Chẳng hạn, đối với tài sản liên quan đến đất đai, việc tìm hiểu [cách đóng thuế đất online] cũng là một phần của trách nhiệm tuân thủ thuế.
Kết luận
Quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp là một công việc kế toán cuối kỳ quan trọng, đòi hỏi sự cẩn trọng và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật. Việc lập và nộp tờ khai Mẫu 03/TNDN cùng bộ hồ sơ đầy đủ, chính xác và đúng thời hạn không chỉ giúp doanh nghiệp hoàn thành nghĩa vụ thuế mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp và tuân thủ pháp luật. Doanh nghiệp nên chủ động tìm hiểu, cập nhật các quy định mới nhất và chuẩn bị kỹ lưỡng để quá trình quyết toán diễn ra suôn sẻ, tránh các rủi ro về thuế.