Các Khoản Giảm Trừ Thuế TNCN Bạn Cần Biết Để Tối Ưu Thuế

Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là nghĩa vụ tài chính mà người có thu nhập cần thực hiện. Đặc biệt với thu nhập từ tiền lương, tiền công, việc tính thuế dựa trên phần thu nhập đã trừ đi các khoản nhất định theo quy định của pháp luật. Những khoản trừ này được gọi chung là Các Khoản Giảm Trừ Thuế Tncn, đóng vai trò quan trọng giúp giảm bớt gánh nặng thuế cho người lao động, đặc biệt là cá nhân cư trú.

Hiểu rõ về các khoản giảm trừ này không chỉ giúp bạn tính toán số thuế phải nộp chính xác mà còn đảm bảo quyền lợi chính đáng của mình, tránh nộp thừa thuế không cần thiết. Nếu bạn đang thắc mắc lương bao nhiêu đóng thuế thu nhập cá nhân thì việc nắm vững các khoản giảm trừ này là bước đầu tiên và vô cùng quan trọng. Vậy, đâu là những khoản giảm trừ chính bạn cần biết?

Giảm Trừ Gia Cảnh

Giảm trừ gia cảnh là khoản được trừ vào thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công của cá nhân cư trú trước khi xác định thu nhập tính thuế. Đây là khoản giảm trừ cơ bản và phổ biến nhất, nhằm hỗ trợ chi phí sinh hoạt thiết yếu cho người nộp thuế và những người mà họ có trách nhiệm nuôi dưỡng.

Mức Giảm Trừ Hiện Hành

Mức giảm trừ gia cảnh được quy định như sau:

  • Đối với bản thân người nộp thuế: 11 triệu đồng/tháng (tương đương 132 triệu đồng/năm).
  • Đối với mỗi người phụ thuộc: 4,4 triệu đồng/tháng.

Quy Định Chi Tiết Về Giảm Trừ Cho Bản Thân

Người nộp thuế có nhiều nguồn thu nhập từ tiền lương, tiền công chỉ được chọn tính giảm trừ gia cảnh cho bản thân tại một nơi duy nhất tại một thời điểm (tính đủ theo tháng).

Đối với người nước ngoài là cá nhân cư trú tại Việt Nam, họ được tính giảm trừ gia cảnh cho bản thân từ tháng đầu tiên đến Việt Nam hoặc từ tháng 1 của năm tính thuế (nếu đã ở Việt Nam từ đầu năm) cho đến tháng kết thúc hợp đồng lao động và rời Việt Nam trong năm tính thuế. Thời gian này được tính đủ theo tháng.

Ví dụ: Ông E là người nước ngoài đến Việt Nam làm việc liên tục từ 01/3/2023 đến 15/11/2023 và rời Việt Nam. Trong thời gian này, ông E ở Việt Nam trên 183 ngày, xác định là cá nhân cư trú. Ông E được giảm trừ gia cảnh cho bản thân từ tháng 01 đến hết tháng 11 năm 2023.

Nếu trong năm tính thuế, cá nhân chưa giảm trừ đủ 12 tháng cho bản thân thì sẽ được giảm trừ đủ 12 tháng khi thực hiện quyết toán thuế.

Quy Định Chi Tiết Về Giảm Trừ Cho Người Phụ Thuộc

Để được giảm trừ cho người phụ thuộc, người nộp thuế phải thực hiện đăng ký và có mã số thuế TNCN. Khi đăng ký người phụ thuộc, người nộp thuế sẽ được tạm tính giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc trong năm kể từ tháng đăng ký.

Người phụ thuộc bao gồm các đối tượng sau:

  • Con: Con đẻ, con nuôi hợp pháp, con ngoài giá thú, con riêng của vợ, con riêng của chồng. Cụ thể:
    • Con dưới 18 tuổi (tính đủ theo tháng). Ví dụ: Con ông H sinh ngày 25/7/2014 thì được tính là người phụ thuộc từ tháng 7/2014.
    • Con từ 18 tuổi trở lên bị khuyết tật, không có khả năng lao động.
    • Con đang theo học tại Việt Nam hoặc nước ngoài ở bậc đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề, kể cả con từ 18 tuổi trở lên đang học phổ thông (bao gồm thời gian chờ kết quả thi đại học từ tháng 6 đến tháng 9 năm lớp 12) không có thu nhập hoặc thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn không vượt quá 1.000.000 đồng.
  • Vợ hoặc chồng; cha đẻ, mẹ đẻ; cha vợ, mẹ vợ (hoặc cha chồng, mẹ chồng); cha dượng, mẹ kế; cha nuôi, mẹ nuôi hợp pháp. Những người này phải đáp ứng các điều kiện về độ tuổi và thu nhập theo quy định.
  • Cá nhân khác không nơi nương tựa mà người nộp thuế đang phải trực tiếp nuôi dưỡng, bao gồm: Anh/chị/em ruột; Ông bà nội/ngoại; Cô, dì, cậu, chú, bác ruột; Cháu ruột (con của anh/chị/em ruột); Người phải trực tiếp nuôi dưỡng khác theo quy định pháp luật. Những cá nhân này cũng phải đáp ứng các điều kiện về độ tuổi, tình trạng khuyết tật (nếu trong độ tuổi lao động) và mức thu nhập.

Lưu ý quan trọng về người phụ thuộc:

  • Người trong độ tuổi lao động được tính là người phụ thuộc nếu bị khuyết tật, không có khả năng lao động và không có thu nhập hoặc thu nhập bình quân tháng trong năm không vượt quá 1.000.000 đồng. “Người khuyết tật, không có khả năng lao động” được hiểu theo pháp luật về người khuyết tật và người mắc bệnh hiểm nghèo (AIDS, ung thư, suy thận mãn,…).
  • Người ngoài độ tuổi lao động được tính là người phụ thuộc nếu không có thu nhập hoặc thu nhập bình quân tháng trong năm không vượt quá 1.000.000 đồng.
  • Mỗi người phụ thuộc chỉ được tính giảm trừ một lần vào một người nộp thuế trong năm tính thuế. Trường hợp nhiều người nộp thuế có chung người phụ thuộc phải nuôi dưỡng thì các cá nhân đó tự thỏa thuận để một người đứng ra đăng ký giảm trừ.

Nếu chưa tính giảm trừ cho người phụ thuộc trong năm, khi quyết toán thuế, người nộp thuế có thể đăng ký và được tính giảm trừ từ tháng phát sinh nghĩa vụ nuôi dưỡng. Riêng với cá nhân khác không nơi nương tựa, thời hạn đăng ký chậm nhất là ngày 31/12 của năm tính thuế đó.

Bạn có thể tìm hiểu thêm về thủ tục đăng ký tại mẫu đơn xin giảm trừ gia cảnh thuế tncn. Nắm rõ thu nhập bao nhiêu phải đóng thuế tncn kết hợp với các khoản giảm trừ sẽ giúp bạn dự kiến nghĩa vụ thuế của mình.

Giảm Trừ Các Khoản Đóng Bảo Hiểm Và Quỹ Hưu Trí Tự Nguyện

Ngoài giảm trừ gia cảnh, người lao động là cá nhân cư trú còn được giảm trừ các khoản đóng góp theo quy định pháp luật.

Bảo Hiểm Bắt Buộc

Các khoản đóng bảo hiểm bắt buộc bao gồm bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp (áp dụng cho một số ngành nghề). Các khoản này được trừ toàn bộ theo số thực tế đã đóng trong năm.

Quỹ Hưu Trí Tự Nguyện

Khoản đóng góp vào quỹ hưu trí tự nguyện hoặc mua bảo hiểm hưu trí tự nguyện cũng được trừ khỏi thu nhập chịu thuế. Tuy nhiên, mức trừ tối đa không quá 1 triệu đồng/tháng cho mỗi người lao động tham gia. Mức này bao gồm cả phần do người sử dụng lao động đóng (nếu có) và phần do người lao động tự đóng.

Căn cứ để xác định khoản đóng góp được trừ là bản chụp chứng từ nộp tiền do quỹ hưu trí tự nguyện hoặc doanh nghiệp bảo hiểm cấp.

Trường Hợp Cá Nhân Cư Trú Làm Việc Ở Nước Ngoài

Người nước ngoài là cá nhân cư trú tại Việt Nam hoặc người Việt Nam là cá nhân cư trú làm việc ở nước ngoài, có thu nhập từ tiền lương, tiền công ở nước ngoài và đã tham gia đóng các khoản bảo hiểm bắt buộc tương tự quy định của Việt Nam tại quốc gia đó, thì được trừ các khoản phí bảo hiểm đã đóng vào thu nhập chịu thuế khi tính thuế TNCN tại Việt Nam.

Các khoản đóng góp này có thể được tạm giảm trừ trong năm (nếu có chứng từ) hoặc tính theo số chính thức khi quyết toán thuế.

Thời Điểm Và Chứng Từ Chứng Minh

Khoản đóng góp bảo hiểm và quỹ hưu trí tự nguyện của năm nào được trừ vào thu nhập chịu thuế của chính năm đó. Chứng từ chứng minh là bản chụp chứng từ thu tiền của tổ chức bảo hiểm, quỹ hưu trí, hoặc xác nhận của tổ chức trả thu nhập về số tiền đã khấu trừ, đã nộp thay.

Giảm Trừ Các Khoản Đóng Góp Từ Thiện, Nhân Đạo, Khuyến Học

Các khoản đóng góp mang tính chất từ thiện, nhân đạo, khuyến học cũng là một trong các khoản giảm trừ thuế TNCN được phép áp dụng cho thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân cư trú.

Đối Tượng Nhận Đóng Góp Hợp Lệ

Khoản chi được trừ là khoản đóng góp vào:

  • Các tổ chức, cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, người khuyết tật, người già không nơi nương tựa được thành lập và hoạt động theo quy định pháp luật. Tài liệu chứng minh là chứng từ thu hợp pháp của các tổ chức, cơ sở này.
  • Các quỹ từ thiện, quỹ nhân đạo, quỹ khuyến học được thành lập và hoạt động hợp pháp, vì mục đích từ thiện, nhân đạo, khuyến học, không vì mục đích lợi nhuận. Tài liệu chứng minh là chứng từ thu hợp pháp do các tổ chức, các quỹ của Trung ương hoặc của tỉnh cấp.

Chứng Từ Và Nguyên Tắc Giảm Trừ

Các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, khuyến học phát sinh vào năm nào thì được giảm trừ vào thu nhập chịu thuế của năm tính thuế đó. Quan trọng là nếu khoản giảm trừ không hết trong năm đó thì không được chuyển sang trừ vào thu nhập chịu thuế của năm tiếp theo. Mức giảm trừ tối đa không vượt quá thu nhập tính thuế từ tiền lương, tiền công của năm phát sinh đóng góp.

Hiểu rõ và áp dụng chính xác các khoản giảm trừ thuế TNCN là bước thiết yếu trong việc kê khai và nộp thuế. Nắm vững các quy định về giảm trừ gia cảnh, bảo hiểm, quỹ hưu trí tự nguyện, và các khoản đóng góp từ thiện giúp bạn tính toán nghĩa vụ thuế một cách hiệu quả, đảm bảo quyền lợi chính đáng của mình.

Việc lưu giữ đầy đủ chứng từ cho các khoản giảm trừ là vô cùng quan trọng để sẵn sàng giải trình khi cần. Sau khi đã tính toán các khoản giảm trừ và xác định số thuế phải nộp, bạn có thể tiến hành nộp thuế cá nhân online một cách tiện lợi.